Bệnh Thủy Đậu và Những điều Bạn cần biết

Bệnh Thủy đậu (hay theo cách gọi của dân gian là bệnh Trái rạ) là một bệnh truyền nhiễm do vi rút Varicella – Zoster gây ra. Mùa Đông Xuân là thời điểm bệnh Thuỷ đậu xảy ra nhiều nhất. Bệnh Thủy đậu lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp. Khi người bị bệnh Thủy đậu nói, hắt hơi (nhảy mũi) hoặc ho… thì các vi rút theo nước bọt, nước mũi bắn ra ngoài tan thành bụi. Người khác hít phải bụi này sẽ bị lây bệnh, vì vậy bệnh dễ bùng phát thành dịch. Bệnh Thủy đậu có thể lây truyền và xảy ra ở mọi lứa tuổi, hay gặp nhất ở trẻ nhỏ dưới 10 tuổi, ở những nơi đông đúc như nhà trẻ, trường học… Mọi người khi xuất hiện những biểu hiện nghi mắc bệnh Thủy đậu cần đến ngay cơ sở y tế khám và điều trị kịp thời để tránh lây lan bệnh ra cộng đồng.

* Biểu hiện của bệnh Thủy đậu:

Thông thường, thời gian ủ bệnh là khoảng 2 -3 tuần từ lúc bị nhiễm vi rút đến lúc phát  bệnh. Lúc đầu người bệnh có biểu hiện mệt mỏi, nhức đầu, sốt nhẹ, chảy nước mũi, đau họng và ngứa. Trên da xuất hiện các nốt ban đỏ bắt đầu ở vùng đầu, mắt rồi lan ra toàn thân. Sau đó, các nốt ban phát triển thành các nốt phỏng có dịch nước bên trong rồi đục dần, có mủ và sau 8-10 tiếng thì vỡ ra và đóng vảy.

Bệnh kéo dài từ 7 – 10 ngày. Nếu không có biến chứng, các nốt rạ sẽ khô dần, bong vảy, thâm da nơi nổi mụn nước, không để lại sẹo, nhưng nếu bị nhiễm trùng mụn nước có thể để lại sẹo. Người bị bệnh Thủy đậu có thể nổi từ vài mụn nước cho đến hơn 500 mụn nước trên cơ thể.

* Biến chứng của bệnh Thủy Đậu:

Mặc dù là bệnh lành tính, không có triệu chứng nặng nề ngoài những mụn nước lan tràn nhưng Thủy đậu cũng gây ra nhiều biến chứng. Nhẹ thì có thể nhiễm trùng da nơi mọc mụn nước; nặng có thể gây nhiễm trùng huyết, viêm não… Phụ nữ mang thai mắc bệnh Thủy đậu sẽ rất nguy hiểm cho thai nhi, có thể gây sẩy thai hoặc để lại dị tật cho thai nhi như đầu nhỏ, chân tay khoèo, bại não, sẹo bẩm sinh…

* Phòng ngừa bệnh Thủy đậu:

Bệnh Thủy đậu lây truyền rất nhanh. Bệnh nhân có thể lây bệnh cho người khác 5 ngày trước và sau khi phát ban và không còn lây lan nữa khi các mụn nước đã khô vảy. Bệnh còn có thể lây truyền gián tiếp qua tiếp xúc với quần áo hoặc các vật dụng khác đã nhiễm dịch tiết từ các vết mụn phồng giộp của người bệnh.

Mọi người đều có thể chủ động phòng bệnh Thủy đậu bằng cách tiêm vắc xin phòng bệnh. Đây là biện pháp an toàn và hiệu quả nhất. Vắc xin đã được chứng minh là có hiệu quả bảo vệ cao (trên 97%) và kéo dài trong suốt cuộc đời. Theo Trung tâm Y tế Dự phòng Đà Nẵng, lịch tiêm vắc xin phòng bệnh Thủy đậu cụ thể như sau:

– Tiêm mũi 1 cho mọi đối tượng từ 12 tháng tuổi trở lên.

– Tiêm mũi 2 nhắc lại cách mũi 1 thời gian là 6 tuần trở đi (không được tiêm 2 mũi cách nhau 4 tuần).

* Lưu ý:

– Không tiêm vắc xin Thủy đậu cho phụ nữ đang mang thai.

– Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ (15 đến 49 tuổi) nên tiêm vắc xin Thủy đậu trước khi mang thai 3 tháng.

Ngoài Trung tâm Y tế Dự phòng Đà Nẵng, mọi người có thể tiêm ngừa vắc xin Thuỷ đậu tại các Đội Y tế dự phòng thuộc các Trung tâm Y tế đóng trên địa bàn các quận/huyện.

Khi trong gia đình có người bị bệnh Thủy đậu, nhằm tránh lây lan cho các thành viên trong gia đình, người bệnh cần được chăm sóc và cách ly như sau:

Đối với người bị bệnh Thủy đậu cần:

– Nằm trong phòng riêng, thoáng khí, có ánh sáng mặt trời, thời gian cách ly là khoảng 7 đến 10 ngày từ lúc bắt đầu phát hiện bệnh (phát ban) cho đến khi các nốt phỏng nước khô vảy hoàn toàn (người lớn phải nghỉ làm, học sinh phải nghỉ học).

– Sử dụng các vật dụng sinh hoạt cá nhân riêng: khăn mặt, ly, chén, muỗng, đũa.

– Vệ sinh mũi họng hàng ngày bằng dung dịch nước muối sinh lý 9⁰/₀₀.

– Thay quần áo và tắm rửa hàng ngày bằng nước ấm trong phòng tắm.

– Nên mặc quần áo rộng, nhẹ, mỏng.

– Đối với trẻ em: nên cắt móng tay cho trẻ, giữ móng tay trẻ sạch hoặc có thể dùng bao tay vải để bọc tay trẻ nhằm tránh biến chứng nhiễm trùng da thứ phát do trẻ gãi gây trầy xước các nốt phỏng nước.

– Ăn các thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu, uống nhiều nước, nhất là nước hoa quả.

– Dùng dung dịch xanh Milian (xanh Methylene) để chấm lên các nốt phỏng nước đã vỡ.

– Trường hợp sốt cao, có thể dùng các thuốc hạ sốt giảm đau thông thường nhưng phải theo hướng dẫn của thầy thuốc, có thể dùng kháng sinh trong trường hợp nốt rạ bị nhiễm trùng: nốt rạ có mủ, tấy đỏ vùng da xung quanh… Tuyệt đối không được dùng thuốc Aspirin để hạ sốt.

– Nếu bệnh nhân cảm thấy: Khó chịu, lừ đừ, mệt mỏi, co giật, hôn mê hoặc có xuất huyết trên nốt rạ nên đưa đến ngay các cơ sở y tế để được theo dõi và điều trị.

Đối với người thân trong gia đình:

– Hạn chế tiếp xúc với người bệnh: Khi cần tiếp xúc thì phải đeo khẩu trang. Sau khi tiếp xúc phải rửa tay ngay bằng xà phòng. Đặc biệt những phụ nữ đang mang thai cần tuyệt đối tránh tiếp xúc với người bệnh.

– Vệ sinh phòng ở của người bệnh: Lau sàn phòng, bàn ghế, tủ giường, đồ chơi của người bệnh hàng ngày bằng nước Javel, hoặc dung dịch Cloramin B, sau đó rửa lại bằng nước sạch. Đối với những đồ vật nhỏ có thể đem phơi nắng.