Chợ tết miền quê
Chợ tết miền quê là bức tranh nhiều màu sắc trong thơ Đoàn Văn Cừ. Với “Những thằng cu áo đỏ chạy lon xon”, với những nét duyên thầm dễ chạm đến “góc nông thôn” sâu thẳm sẵn có trong mỗi người…
Chợ tết quê những ngày xưa dĩ vãng
Chợ tết ngày xưa không chỉ là nơi mua bán, trao đổi hàng hóa. Mà còn là nơi giao lưu tình cảm, thăm hỏi bạn bè. Là nơi thân quyến, kể chuyện gia cảnh của những người thân lâu lâu mới có dịp gặp nhau. Điều này thể hiện rõ rệt ở những chợ miền núi. Cùng với những điệu “Sli”, “Lượn” của người Tày, Nùng vùng núi phía Bắc vẫn luôn lưu giữ những nghệ thuật truyền thống này.
Chợ tết ngày xưa ở nông thôn thường họp nơi bến sông, đầu hay cuối làng, trên bãi rộng, dưới những tán cây đầy bóng mát. “Trên bến dưới thuyền. Chợ vì thế mà gọi là chợ búa”. Lý giải rằng, “búa” là tiếng cổ của “bến”. Thật khó thuyết phục. (theo Bình Nguyên Lộc trong Lột trần Việt ngữ) có cách giải thích hợp lý hơn. kkhi cho rằng, “búa” là từ có gốc ngôn ngữ Nam Ấn, có nghĩa là mua hớ, mua đắt một món hàng nào đó.
Chợ tết quê vẻ đẹp hấp dẫn mọi người
Chợ tết ở quê sở hữu một mê lực, có sức hấp dẫn đặc biệt với mọi người. Hàng quán những ngày cuối năm, cửa hàng nào cũng ăm ắp sản phẩm, sắc màu rực rỡ. Màu xanh của lá rong xen lẫn sắc đỏ của bánh mứt kẹo. Llại chen vào một chút sắc màu tươi mới của các loài hoa ngày tết.
Tết ở vùng nông thôn thường đến sớm hơn. Và dễ cảm nhận hơn ở thành thị nhờ có chợ tết. Thường cứ sau ngày 20 tháng Chạp, chuẩn bị cho cái lễ đầu tiên là cúng ông Táo (ngày 23 Tết). Thì đi khắp chốn vùng quê, ta đã có thể cảm nhận rất rõ không khí tết qua khắp mọi chợ lớn, chợ nhỏ.
Những thứ đặc biệt Chợ tết miền quê
Những ngày giáp tết, mọi người ai cũng tất bật chuẩn bị để đón tết. Mong ước một năm mới dồi dào tài, lộc. Và trong những ngày này, các chợ lúc nào cũng tấp nập, đông vui nhất là chợ tết ở nông thôn. Người mua, kẻ bán, chợ trở thành trung tâm giao dịch, trao đổi hàng hóa. Người ta đi chợ, không chỉ để mua bán. Mà đi chợ còn là để chơi, để ngắm.
Nhưng điều đặc biệt ở chợ quê ngày tết là ngoài việc đi chợ mua sắm các loại thực phẩm đón tết. Nhiều người đi chợ còn tranh thủ mua cái thúng, cái mủng, cái nia, cái cạc gà hay mấy mét lưới về quây vườn, chuẩn bị cho mùa vụ sau tết. “Ngày thường, hàng mây tre, đồ đan lát chỉ bán được lai rai.
Mấy ngày giáp tết, lượng hàng hóa tiêu thụ nhiều hơn. Bởi người dân quan niệm phải đầy đủ vật chất chuẩn bị cho nông vụ, mùa vụ thì cả năm mới không thất bát.
Những cụ già lưng đã còng vì tuổi tác, lại còng thêm vì gánh hàng nặng trên lưng. Hàng quán siêu vẹo trong bóng chiều, trong khói rơm rạ đâu đó quanh chợ. Người già đến chợ để tìm lại cái cảm giác xưa cũ. Với lòng hoài cổ của mình. Còn những người trẻ tuổi lại tìm đến chợ như một nơi chốn để ngắm nghía, hẹn hò. Chỉ có lũ trẻ con là vô tư nhất, chúng khuấy động từng góc chợ, nô đùa và len lỏi khắp nơi, tiếng cười bay theo gió…
Đi chợ tết không chỉ là thói quen mà còn chứa đựng cả tiềm thức và văn hóa
Đi chợ ngày tết đã trở thành thói quen, một nét văn hóa độc đáo của người dân quê. Chợ những ngày gần tết thường có thời gian họp dài hơn thường ngày. Chợ tấp nập và đông đúc từ sáng sớm đến tận chiều tối.
Cũng chẳng biết tự bao giờ, những khoảnh khắc đẹp về chợ tết, nhất là chợ quê đã trở thành mục tiêu săn đuổi của các tay máy ảnh, máy quay. Một cụ già bỏm bẻm nhai trầu, mái tóc thời gian nhuộm thành cước trắng, một gian hàng ngồn ngộn lá dong xanh mướt. Cùng với lạt giang được tuốt trắng phau, một góc chợ ồn ã. Theo đó là những âm thanh hỗn tạp của nào những gà, vịt, ngan, ngỗng… Tất cả đã tạo nên những bức tranh màu sống động.
Chợ tết ở quê hiện lên như những thước phim sinh động, gợi cảm và giàu tính nhân văn. Nó nhắc nhở người ta quay về với những điều giản dị. Những giá trị rất quê và thông thường, nó dễ chạm đến “góc nông thôn”. Nơi sâu thẳm sẵn có trong mỗi người để khơi lên một sự rung động chân thành.
Tạm thay lời kết cho những ký ức đẹp của phiên chợ tết miền quê
Ở nhiều vùng quê, do ảnh hưởng của nếp sống hiện đại của sự đô thị hoá. Mà những cảnh xưa, nếp cũ cứ phai dần. Với những người hay hoài cổ thì điều này quả là đáng tiếc. Và chợ tết có lẽ là thành trì ít ỏi còn xót lại cho những nét quê sau luỹ tre làng. Và có lẽ với rất nhiều người, trong rất nhiều năm nữa. chợ quê vẫn là nơi họ tìm đến để sống lại với những khoảnh khắc tết xưa.
Nhớ về những phiên chợ tết ngày xưa. Có lẽ sẽ không bao giờ quên được hình ảnh thuở còn bé được mẹ chở đi chợ. Trên chiếc xe đạp cọc cạch mà pê – đan đã hỏng chỉ còn hai cái “bút chì”. Với tôi, đến chợ tết ngày đó là cả một niềm mong đợi khi được tự do đi lại thăm thú, ngắm nghía.
Tham khảo thêm:
Miến Dong Phia Đén – Cao Bằng Chính Hiệu
Đặc Sản Miến Dong Phia Đén – Cao Bằng